Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi kaçaklarının önlenmesi amacıyla kapsamlı bir çalışma başlattı. Ev alım-satım işlemlerinde vergilerin tam ödenmesi için ekspertiz raporu zorunluluğu gündeme alındı. Yeni düzenlemeyle, konut satış bedelleri SPK lisanslı uzmanlar tarafından belirlenecek. Şu anda Türkiye’de ev satın almak ya da satmak isteyen yabancı uyruklu kişiler için gayrimenkul ekspertiz raporu beyanı zorunlu. Peki, tapuda ekspertiz uygulaması yerli alıcılar için de genişletilebilir mi? Bu düzenleme gayrimenkul piyasasını nasıl etkiler?

‘Daha Önce Meclis Gündemine Gelmişti’

Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr‘ye anlattı. Özelmacıklı, “Kayıt dışı ekonomiyle mücadele kapsamında bu konu zaman zaman gündeme geldi. 2018 sonunda torba yasa tasarısı içinde yer almış, ancak Meclis’te yasalaşmamıştı,” dedi.

‘Raporlar Ayrı Bir Kurum Tarafından Denetleniyor’

Şu anda sadece yabancıların gayrimenkul alım-satımlarında istenen ekspertiz raporları, ayrı bir kurum tarafından denetleniyor. Türkiye’de yabancılara yapılan satışlarda gayrimenkul değerleme raporu zorunlu hale getirildi ve bu raporlar düzenlemeye uygun şekilde kontrol ediliyor.

‘İlk Etapta Pilot İllerle Başlanabilir’

2023 yılında Türkiye’de 2 milyon 950 bin gayrimenkul satışı gerçekleşti. Bunun 1 milyon 400 binini konut satışları oluşturdu. Ekspertiz zorunluluğu, ilk aşamada pilot illerde ve özellikle şirketlerin gayrimenkulleri için uygulanabilir. Sektörde değerleme uzmanı sayısının yetersiz olması ve hızlı adaptasyonun zorluğu nedeniyle, tüm taşınmazlara yönelik değerleme süreci sağlıklı şekilde yürütülemeyebilir. Bölgesel olarak kademeli bir geçiş planı uygulanabilir.

‘Arsa ve Arazilerde Fiyat Farkı Daha Büyük’

Özellikle arsa ve arazi türü taşınmazlarda, rayiç değer ile gerçek satış bedeli arasında büyük farklar olabiliyor. Bu farklar, bazı bölgelerde daha belirgin hale geliyor. Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü bünyesinde kurulan Değerlendirme Daire Başkanlığı, değer haritaları ve elektronik ortamda yapılacak düzenlemelerle süreci daha sağlıklı hale getirmeyi amaçlıyor. Ancak, bu düzenlemelerle taraflara ek maliyetlerin oluşabileceği de göz önünde bulundurulmalı.